Bệnh đốm đen lá hoa cúc và thuốc đặc trị Bệnh đốm đen lá hoa cúc
Bệnh phá hại rất phổ biến trên nhiều cây trồng họ cúc, làm ảnh hướng lớn đến năng suất và phẩm chất hoa. Bệnh hại suốt quá trình sinh trưởng của cây hoa cúc làm cây chết khô.
THUỐC TRỊ BỆNH ĐỐM ĐEN LÁ HOA CÚC
- Trường hợp bệnh xuất hiện có thể sử dụng một số loại thuốc hóa học để phòng trừ như : Macozeb, matalaxy, fosetyl aluminum, difenconazole…
1. Triệu chứng
Bệnh hại chủ yếu trên lá, lúc đầu là một điểm nhỏ như mũi kim màu nấu xám, sau đó mô bệnh lan rộng có dạng hình tròn hoặc hình bầu dục ở giữa màu trắng xám, đường kính vết bệnh từ 0,5-1 cm. Bệnh nặng các vết bệnh các vết bệnh có thể liên kết nhau tạo thành đốm lớn, trên mô bệnh giai đoạn. Về sau, thường hình thành các chấm nhỏ màu đen (đó là quả cành của nấm gây bệnh) gặp điều kiện ẩm ướt, mưa nhiều mô bệnh dễ bị thối nhũn chuyển sang màu xám đen, trong điều kiện khô hanh mô bệnh dễ bị rách nứt.
2. Nguyên nhân gây bệnh
Nấm Septoria chrysanthemi Halst thuộc họ Sphaeropsidaceae, bộ Sphaeropsidales, lớp Coelomycetes. Sợi nấm đa bào, không màu, phân nhiều nhánh. Sinh sản vô tính hình thành các quả cành hình cầu thường nằm chìm trong mô bệnh để độ đỉnh có lỗ hở ra ngoài. Đường kính 70-130 µm, màu nâu hoặc nâu đen. Cành bào tử phân sinh ngắn, đơn bào, phần gốc cành phình rộng. Bào tử phân sinh hình gậy dài và mảnh, hai đầu thon nhọn, đa bào, không màu, thường có từ 3-5 ngăn.
Bào tử nấm nảy mầm xâm nhiễm thuận lợi trong điều kiện có ẩm độ cao (giọt nước, giọt sương) và nhiệt độ thích hợp từ 23-28oC. Trong điều kiện có nhiệt ẩm độ thuận lợi, thời kỳ tiềm dục của bệnh chỉ từ 6-7 ngày. Mức độ lây nhiễm và htowif kỳ tiềm dục của bệnh dài hay ngắn còn phụ thuộc vào cá giống cúc và có vết thương sây sát trên lá hay không.
Nguồn bệnh chủ yếu là dạng sợi nấm và quả cành của nấm gây bệnh tồn tại trên tàn dư thân lá của cây hoa cúc trên đồng ruộng.
3. Đặc điểm phát sinh phát triển
Bệnh đốm đen lá hoa cúc thường phát sinh phá hại mạnh trong điều kiện ẩm ướt, mưa gió nhiều và nhiệt độ ẩm nóng. Bệnh thường phát sinh phá hại mạnh từ đầu tháng 4 đến cưới tháng 7 trong năm trên vụ hoa xuân hè. Các giống hoa cúc vàng Đài Loan, vàng Đài Loan, vàng Đà Lạt và cúc trắng Nhật thường hại năng hơn các giống cúc của Singapore.
Bệnh cũng thường phá hại trên các ruộng trồng hoa cúc trũng thấp, nước thường ứ đọng, và mật độ trồng dầy (600.000 cây/ha). Bệnh hại nặng trên các ruộng hoa cúc trồng độc canh.
Sự phát triển của bệnh còn liên quan mật thiết với sự phá hại của các loại côn trùng miệng nhai và tạo vết thương sây sát trong quá trình cắt tỉa, chăm sóc vun xới. Bệnh cũng gây thiệt hại năng trên những ruông hoa cúc bón NPK không cân đối, thiếu Kali.
4. Biện pháp phòng trừ
Để phòng trị bệnh đốm đen trên hoa cúc nói riêng và trên cây trồng nói chung bà con cần lưu ý những vấn đề sau:
Chọn và sử dụng những giống sạch bệnh, những giống có khả năng chống chịu bệnh tốt.
Trồng xen canh với những loại cây trồng khác họ nhằm hạn chế mầm bênh phát sinh
Vệ sinh đồng ruộng sau thu hoạch và trước gieo trồng cũng như trông quá trình canh tác
Nên ưu tiên canh tác ở những vùng đất có hệ thống thoát nước tốt,
Nếu có điều kiện nên trồng trong nhà vòm để hạn chế tác hại của mưa gió cũng như sâu bọ.
Gieo trồng ở mật độ vừa phải, nhất là và mùa mưa để hạn chế độ ẩm trong vườn.
Bón phân cân đối, nên bổ sung phân Canxi để tăng cường sức đề kháng cho cây
Thường xuyên thăm vườn để có biện pháp xử lý kịa thời.
- Bón phân NPK đầy đủ, cân đối và hợp lý, nên bón lót phân chuồng hoai mục trước khi trồng, bón đầy đủ kali.
- Trường hợp bệnh xuất hiện có thể sử dụng một số loại thuốc hóa học để phòng trừ như : Macozeb, matalaxy, fosetyl aluminum, difenconazole…
- Ngoài bệnh đốm đen, sâu vẽ bùa phá hại trên lá hoa cúc rất phổ biến, gây hại từ giai đoạn có lá thật đến ra hoa, nhưng nặng nhất vào giai đoạn sinh trưởng mạnh ra nhiều lá. Sâu vẽ bùa có tên khoa học là Liriomyza, thuộc họ Agromyzidae, bộ Ditera. Trưởng thành là loài ruồi nhỏ, dài khoảng 1,5-2mm, màu đen, có vệt vàng trên ngực. Trưởng thành hoạt động ban ngày, sức bay kém. Chúng đẻ trứng trong mô biểu bì mặt trên lá. Sâu non dạng dòi, màu vàng nhạt, có chiều dài khoảng 2 mm, màu vàng nhạt khi mới nở, sau chuyển thành màu vàng đậm. Dòi nở ra đục dưới lớp biểu bì lá thành những đường vòng vèo màu trắng (nên nông dân còn gọi là sâu vẽ bùa), có thể nhìn thấy con dòi và phân của chúng dưới đường đục. Nhiều con dòi phá hại trên cùng một lá, làm lá bị cháy khô, giảm khả năng quang hợp, cây hoa sinh trưởng kém. Nếu giai đoạn ra hoa bị sâu vẽ bùa gây hại mật số cao thì cây sẽ cho ít hoa, hoa nhỏ và ảnh hưởng đến mỹ quang của cây hoa.
- Dựa vào đặc tính bị hấp dẫn của ruồi trưởng thành bởi màu sắc nên có thể sử dụng bẩy dính màu vàng, dùng những tấm nhựa màu vàng được trét keo để bắt ruồi trưởng thành.
- Nếu ruộng hoa đã bị ruồi gây hại nhiều có thể sử dụng một trong các loại thuốc như: Eska 250EC, Vimatrine 0.6L; Trigard 100SL... để phun xịt. Ruồi đục lá có vòng đời ngắn, sinh sản rất nhiều nên chúng rất nhanh quen thuốc, vì thế nên sử dụng thuốc luân phiên để hạn chế kháng thuốc.
