I. Thế giới
1. Sản xuất và tiêu thụ cao su năm 2017
Theo báo cáo từ Hiệp hội các nước sản xuất cao su thiên nhiên (ANRPC), nhu cầu trên thế giới đối với cao su tự nhiên trong 9 tháng đầu năm nay đã vượt sản lượng cao su tự nhiên toàn cầu vào khoảng 400.000 tấn. Cụ thể, sản xuất cao su tự nhiên trong giai đoạn tháng 1 – 9/2017 là 9,24 triệu tấn, so với tổng nhu cầu là 9,64 triệu tấn.
Tổng thư ký của ANRPC, Nguyễn Ngọc Bích cho biết, những nhân tố tiêu cực như dự trữ cao su cao, đồng yên Nhật Bản mạnh và sự phát triển của thị trường dầu thô đã ảnh hưởng tới giá cao su tự nhiên trong 9 tháng đầu năm, dù nguồn cung thiếu hụt. Giá cao su tự nhiên phục hồi trong tháng 8, nhưng lại quay đầu giảm trong 2 tuần cuối của tháng 9, vì lượng cao su tồn kho và hoạt động bán tháo lan rộng trên toàn cầu.
Tăng trưởng sản xuất cao su tự nhiên trung bình giữa các quốc gia thành viên của ANRPC là 5,4%, so với 8,77 triệu tấn sản xuất trong 9 tháng đầu năm 2017. Trong đó, Campuchia là quốc gia có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất, 31,5%. Thái Lan, quốc gia sản xuất cao su tự nhiên lớn nhất thế giới, có mức tăng trưởng thấp nhất, chỉ 1,3%.
ANRPC ước tính nguồn cung cao su tự nhiên toàn cầu trong năm 2017 là 12,88 triệu tấn, tăng 5,1% so với tổng sản lượng 12,26 triệu tấn của năm 2016. Trong khi, nguồn cung cao su tự nhiên toàn cầu năm 2016 chỉ tăng 0,1% so với mức 12,25 triệu tấn năm 2015.
Thị trường cao su thiên nhiên được các chuyên gia dự báo sẽ vẫn khó phục hồi trong thời gian tới. Trong đó, ngành cao su thiên nhiên thế giới đang đối mặt với nhiều khó khăn kéo dài từ năm 2012 đến nay do giá sụt giảm liên tục, làm ảnh hưởng đến đời sống của hơn 6 triệu người trồng cao su với trên 13,5 triệu ha; trong đó, 90% diện tích cao su với khoảng 12,2 triệu ha là của các nước thành viên ANRPC. Chủ tịch ANRPC cho rằng, xu hướng giá thấp sẽ còn tiếp tục diễn ra trong thời gian tới. Sự sụt giảm kéo dài của nhu cầu và giá cao su thiên nhiên đang diễn ra chủ yếu là do sự mất cân bằng cung cầu, bắt nguồn từ các chu kỳ sản xuất điển hình của cây trồng lâu năm; sự suy yếu của các hoạt động công nghiệp trên toàn cầu và giá dầu tương đối thấp.
2. Thị trường cao su Tocom, Nhật Bản
Giá cao su kỳ hạn tại Sở Giao dịch Tokyo (TOCOM) diễn biến giảm trong tháng 10/2017. Giá cao su giảm chủ yếu là do tác động giảm giá từ Sở Giao dịch hàng hóa Thượng Hải sau khi Trung Quốc công bố số liệu cho thấy tăng trưởng kinh tế của nước này quý 3/2017 chậm lại. Hợp đồng benchmark tháng 3/2018 chạm mức thấp nhất trong 3,5 tháng vào cuối phiên giao dịch 17/10, ở mức 195,6 yên/kg.
Kết thúc phiên giao dịch 25/10, hợp đồng benchmark tháng 3/2018 đạt 199,5 yên/kg, mức này đã hồi phục so với mức thấp đạt được trong tháng, song vẫn cách xa tới 9 yên/kg so với giá đóng cửa phiên đầu tháng 4/10 ở mức 208,5 yên/kg.
Giá cao su kỳ hạn tại Thượng Hải suy giảm sau khi Trung Quốc tung ra số liệu cho thấy tăng trưởng kinh tế trong quý III/2017 đạt 6,8% so với cùng quý năm ngoái.
II. Việt Nam
1. Tình hình trong nước
Giá cao su trong nước tháng 10/2017 diễn biến giảm cùng với xu thế trên thị trường thế giới. Theo hệ thống cung cấp giá tại địa phương, giá mủ cao su nguyên liệu tại Bình Phước giảm từ 285 đồng/độ xuống còn 270 đồng/độ. Giá thu mủ cao su dạng nước tại Đồng Nai không thay đổi ở mức 12.500 đ/kg.
Xuất khẩu mặt hàng cao su thiên nhiên của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc qua hệ thống cửa khẩu phía Bắc đang ổn định, với khối lượng đạt khoảng hơn 54.000 tấn trong thời gian từ 28/9 – 19/10/2017. Dự báo mức khối lượng tham gia xuất khẩu sẽ duy trì trong suốt tháng 10, với khoảng 19.000 tấn mỗi tuần. Cao su SVR 3L vẫn giữ ở giá ở mức 18.750 NDT/tấn; các loại SVR5, SVR-L, SVR-CV50, SVR-CV60 có thỏa thuận 2 bên giảm giá 1,4% so với tuần đầu tháng do độ ẩm cao; 2 loại cao su xám SVR10, SVR20 đã thực hiện phương án tăng giá 3,5% do cung thấp hơn cầu khoảng 15%.
2. Dự báo xuất nhập khẩu cao su tháng 10/2017
Theo Trung tâm Tin học và Thống kê (CIS), ước tính khối lượng xuất khẩu cao su tháng 10 năm 2017 đạt 95 nghìn tấn với giá trị đạt 149 triệu USD, đưa khối lượng xuất khẩu cao su 10 tháng đầu năm 2017 ước đạt 1,05 triệu tấn và 1,77 tỷ USD, tăng 5,7% về khối lượng và tăng 40,6% về giá trị so với cùng kỳ năm 2016. Giá cao su xuất khẩu bình quân 9 tháng đầu năm 2017 đạt 1.697,9 USD/tấn, tăng 34,9% so với cùng kỳ năm 2016. Trung Quốc, Malaysia và Ấn Độ là 3 thị trường tiêu thụ cao su lớn nhất của Việt Nam trong 9 tháng đầu năm 2017, chiếm thị phần lần lượt 63,4%, 5,8% và 4,0%. Giá trị xuất khẩu cao su sang 3 thị trường này lần lượt là: 1,03 tỷ USD, tăng 66%, 93,6 triệu USD, tăng 14,7% và 64,9 triệu USD, giảm -30,8% so với cùng kỳ năm 2016.
Ước khối lượng nhập khẩu cao su trong tháng 10/2017 đạt 47 nghìn tấn với giá trị đạt 84 triệu USD, đưa khối lượng và giá trị nhập khẩu cao su 10 tháng đầu năm 2017 lên 439 nghìn tấn và 887 triệu USD, tăng 28,4% về khối lượng và tăng 68,2% về giá trị so với cùng kỳ năm 2016. Bốn thị trường nhập khẩu cao su chủ yếu trong 9 tháng đầu năm 2017 là Hàn Quốc, Nhật Bản, Campuchia và Thái Lan chiếm 55,1% thị phần. Trong 9 tháng đầu năm 2017, giá trị cao su ở tất cả các thị trường nhập khẩu đều tăng. Trong đó, thị trường có giá trị tăng trưởng mạnh nhất so với cùng kỳ năm 2016 là thị trường Indonesia (tăng hơn 2,8 lần), tiếp đến là thị trường Nga (tăng hơn 2,1 lần) và thị trường Thái Lan (tăng hơn 2,1 lần). Đặc biệt, trong 9 tháng đầu năm 2017 mặc dù khối lượng nhập khẩu cao su từ thị trường Malaixia giảm 12,7% nhưng giá trị nhập khẩu của mặt hàng này lại tăng 49,1% so với cùng kỳ năm 2016.
Khuyến nghị: Trong thời gian tới, xuất khẩu cao su của nước ta sang thị trường Trung Quốc được dự báo sẽ tiếp tục thuận lợi bởi nhu cầu cao su của Trung Quốc đang có xu hướng tăng khi nền kinh tế nước này đang có diễn biến tích cực. Ngược lại, xuất khẩu cao su của Việt Nam sang Ấn Độ được nhận định không mấy khả quan do sản lượng cao su Ấn Độ tăng mạnh đã phần nào đáp ứng được nhu cầu và giảm nhập khẩu.
Nguyễn Lan Anh - Thitruongcaosu.
